در سالیان اخیر مطالعات زیادی در مورد استفاده از مواد فعال سطحی در زمینه افزایش برداشت از مخازن نفتی انجام شده است؛ ولی تا کنون تحقیقات اندکی در مورد مقایسه عملکرد مواد فعال سطحی زیستی و شیمیایی صورت گرفته است که عموما شامل مقایسه عملکرد ماده فعال سطحی زیستی با ماده فعال سطحی شیمیایی بوده و مطالعات جامعی در این زمینه انجام نشده است. لذا در این تحقیق کارایی انواع مواد فعال سطحی با تزریق در میکرومدل شیشه ای بررسی شد. با کشت سویه سودوموناس آئروژینوزا HAK01 در محیط کشت تخصصی، ماده فعال سطحی زیستی رامنولیپیدی تولید، جداسازی و شناسایی شد و پایداری آن در محیط شور بررسی گردید. سپس محلول این ماده به همراه محلول مواد فعال سطحی SDS، SDBS، CTAB و DTAB (در غلظت بحرانی میسل) در آزمون های سیلابزنی میکرومدل استفاده شدند. در این تحقیق برای نخستین بار کارایی رامنولیپید تولیدی در ازدیاد برداشت نفت بررسی شد. از آزمون های گرانروی، کشش سطحی و بین سطحی و همچنین آزمون زاویه تماس برای برررسی مکانیسم های حاکم بر فرایند استفاده شد. استفاده از مواد فعال سطحی فوق سبب افزایش میزان برداشت نفت در مقایسه با سیلاب زنی آب گردید. رامنولیپید، SDBS وSDS به ترتیب با 40%، 36% و 34% بازدهی، بیشترین میزان برداشت را به خود اختصاص دادند. رامنولیپید تولیدی با کاهش کشش سطحی آب بهmN/m 28 عملکرد بهتری در مقایسه با سایر مواد فعال سطحی داشت. همچنین این مواد سبب تغییر ترشوندگی از حالت نفت دوست به آب دوست شدند؛ به طوری که رامنولیپید با تغییر زاویه تماس از 106 به 6، 94. 3% تغییر، بهترین عملکرد را در بین مواد فعال سطحی فوق داشت. SDBS، SDS، CTAB و DTAB به ترتیب با 92. 7%، 92. 0%، 88. 9% و86. 6% تغییر در رده های بعدی قرار گرفتند. کاهش کشش بین سطحی و تغییر ترشوندگی، سازوکارهای اصلی حاکم بر فرایند بودند. بر اساس نتایج به دست آمده رامنولیپید تولید شده از توانایی بالایی در زمینه برداشت نفت برخوردار بوده و موثرتر از سایر مواد فعال سطحی در این زمینه عمل کرد.

بیش از 60% از نفت کشف شده دنیا در سنگ های کربناته ذخیره شده اند. نفت دوست بودن اکثر این مخازن، باعث شده است که در بیشتر موارد کارایی سیلاب زنی آبی در آن ها، بسیار پایین باشد. به دلیل تاثیر منفی نیروهای موئینگی، آب تزریقی نمی تواند به سادگی در ماتریس های نفت دوست نفوذ کند و نفت را وادار به خروج از ماتریس کند. تغییر ترشوندگی سطح سنگ، در مخازن نفت دوست، به سمت حالات نسبتاً آب دوست، به عنوان یکی از روش های بهبود بازیافت نفت مطرح شده است. روش های گوناگونی برای تغییر ترشوندگی مخازن وجود دارد که از بین آن ها می توان به استفاده از مواد فعال سطحی و آب های کم شور اشاره کرد. هر دو این روش ها در مطالعات گسترده ای و به طور جداگانه مورد بررسی قرارگرفته اند. در این پژوهش به بررسی اثر هیبریدی ماده فعال سطحی در محیط های کم شور پرداخته شد. بدین منظور، نمونه های نفت و سنگ مخزن از یکی از میادین جنوب ایران تهیه و مشخصات آن ها اندازه گیری شد. سپس آزمایش های آشام آب سازند، آب کم شور و ماده فعال سطحی AOT در حضور آب کم شور انجام شد. نتایج بهبود ضریب بازیافت نفت در حضور ماده فعال سطحی و آب کم شور را نشان داد. آشام ماده فعال سطحی آنیونی در محیط کم شور منجر به دست یابی به بازیافت 56% از نفت خام C1 و 37% از نفت خام C2 شد.

در سالیان اخیر مطالعات زیادی در مورد استفاده از مواد فعال سطحی در زمینه افزایش برداشت از مخازن نفتی انجام شده است که عموماً شامل مقایسه عملکرد ماده فعال سطحی زیستی با ماده فعال سطحی شیمیایی بوده است. ولی تاکنون تحقیقات اندکی در مورد مقایسه عملکرد مواد فعال سطحی زیستی و پلیمرها و همچنین، تأثیر دما بر برداشت نفت صورت گرفته است. لذا در این تحقیق، به بررسی آزمایشگاهی اثر دما بر عملکرد ماده فعال سطحی زیستی رامنولیپید با تزریق در میکرومدل شیشه ای و مقایسه عملکرد آن با پلیمر پلی اکریل آمید آنیونی پرداخته شده است. برای این منظور نتایج حاصل از سیلاب زنی به کمک ماده فعال سطحی زیستی موردنظر با نتایج سیلاب زنی با آب شور و پلی آکریل آمید مقایسه شده است. آزمایشات در دو دمای 25 و C° 75 و در دو میکرو مدل همگن و ناهمگن انجام شد. نتایج نشان داد که در مدل همگن درصد ازدیاد برداشت در اثر سیلاب زنی با ماده فعال سطحی زیستی رامنولیپید در دو دمای مورد مطالعه به ترتیب 48 و 62% است که در مقایسه با آب به ترتیب 9 و 7/13% افزایش برداشت نفت داشته است. این درحالی است که در سیلاب زنی با پلیمر مقادیر به ترتیب 61 و 70% به دست آمد. در مدل ناهمگن نیز شرایط به همین صورت به دست آمد. بدین ترتیب که درصد ازدیاد برداشت در اثر سیلاب زنی با ماده فعال سطحی زیستی رامنولیپید در دو دمای مورد مطالعه به ترتیب 41 و 51% بود که در مقایسه با آب عملکرد بالاتر و در مقایسه با پلیمر عملکرد پایین تری داشت. به طور کلی، در دمای بالاتر میزان ازدیاد برداشت در هر دو مدل همگن و ناهمگن تحت سه سیلاب زنی انجام شده، بیشتر بود.

اخیراً مایعات یونی با خصوصیات فعال سطحی به علت ویژگی های خاص مورد توجه قرار گرفته اند. در این تحقیق، رفتار سطحی و مایسلی مخلوط دوجزئی شامل مایع یونی 1-هگزیل3-متیل ایمیدازولیوم کلرید (C6mimCl) و ماده فعال سطحی کاتیونی ستیل تری متیل آمونیوم برمید (CTAB) در نسبت های مولی مختلف بررسی شده اند. برای تعیین مقدار CMC، از تکنیک های کشش سطحی استفاده شده و نتایج با تئوری های محلول های منظم (کلینت، رابینگ، روزن و. . . ) ارزیابی شدند. پارامتر برهمکنش بین ماده فعال سطحی و مایع یونی(β m)، کسرمولی اجزاء ( و ) و ضریب فعالیت اجزاء ( و ) در مایسل محاسبه و تحلیل شدند. پارامترهای ترمودینامیکی نظیر جذب نسبی گیبس ( )، فشار سطحی در نقطه CMC ( CMC)، حداقل مساحت سطح اشغال شده (Amin)، انرژی آزاد فزونی مایسلی شدن ( ) و. . . نیز محاسبه و بررسی شده اند. نتایج، حاکی از غیرایده آل بودن مخلوط مایسلی و برهمکنش جاذبه بین دو جزء است. مقادیر منفی β m، پدیده سینرژیسم را تائید می کند. همچنین نتایج نشان می دهد با کاهش کشش سطحی (σ )، افزایش و کاهش می یابد.